Όπως είδαμε και στο προηγούμενο μας άρθρο, όπου καταγράψαμε τα βασικά γεγονότα που οδήγησαν στη κυκλοφορία του Snyder Cut, η Warner Bros. δεν φέρθηκε με τον καλύτερο τρόπο ούτε στον Zack Snyder, ούτε στο έργο του. Πουθενά δεν είναι αυτό πιο προφανές, από τη σύγκριση μεταξύ των δύο ταινιών Justice League. Επιλέγοντας τον Joss Whedon, έναν σκηνοθέτη με διαμετρικά αντίθετη προσέγγιση, για να ξαναγυρίσει μεγάλο μέρος μιας πρακτικά ήδη τελειωμένης ταινίας, η WB καταδίκασε τη Justice League σε αποτυχία και μαζί της και το μέλλον του DCEU. Αν το studio διατηρούσε καλύτερη επικοινωνία με τον Snyder και του είχε επιτρέψει να ολοκληρώσει τη ταινία που εκείνος ήθελε, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά. (Προσοχή! Ακολουθούν όλα τα Spoilers!)
Παρότι είχα μια καλή ιδέα για το ποιές ακριβώς ήταν οι προσθήκες του Whedon στη Justice League, από τη μια και μοναδική φορά που κατάφερα να την υποστώ, δεν μπορούσα να αντιληφθώ πόσο διαφορετική ήταν από το αρχικό όραμα του Snyder, μέχρι να δω το δικό του cut. Φυσικά με χρονική διάρκεια σχεδόν τεσσάρων ωρών, διπλάσια από το κινηματογραφικό cut, ήταν αναμενόμενο ότι η ταινία που κυκλοφόρησε στο HBO Max θα ήταν πολύ πιο πλούσια σε περιεχόμενο. Αυτό που με εξέπληξε όμως ήταν το πως, διατηρώντας την ίδια βασική πλοκή, οι διαφορές στη προσέγγιση και στο ύφος οδήγησαν σε ένα εντελώς ανόμοιο αποτέλεσμα. Η θέαση και των δύο ταινιών αποτελεί μια χρήσιμη άσκηση, όχι μόνο λόγω της προηγούμενης παρατήρησης, αλλά και για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος της κακοδιαχείρισης του DCEU από την WB ή γενικότερα το πόση επιρροή έχουν τα studio στο τελικό προϊόν.
Ας πάμε λίγο πίσω στο χρόνο. Το Batman v Superman έχει μόλις κυκλοφορήσει και η ανταπόκριση δεν είναι η επιθυμητή. Οι κριτικοί είναι ανοιχτά εχθρικοί και η αντίδραση του κοινού θα μπορούσε να θεωρηθεί στη καλύτερη ανάμεικτη. Όπως και στο Man of Steel τα βασικά παράπονα για τη ταινία είναι οι εξής: σκοτεινή και άσκοπα μίζερη. Αν και συμφωνώ με αυτή την αξιολόγηση, πρόκειται για μια αρκετά επιφανειακή προσέγγιση, καθώς τα θεμελιώδη προβλήματα των ταινιών αυτών βρίσκονται στην ιστορία και τους χαρακτήρες. Το studio όμως δεν το βλέπει έτσι και η γραμμή του Snyder γίνεται πλέον ανεπιθύμητη. Προσπαθεί λοιπόν, με τέσσερις ταινίες ήδη στο δικό του σύμπαν, να φέρει τη προσέγγιση της Marvel. Ή μαλλον ένα κακέκτυπο αυτής.
Προς τιμήν του Snyder, καταφέρνει να αλαφρύνει την ατμόσφαιρα της ταινίας του με επιτυχία. Σε σχέση με ότι έχουμε συνηθίσει από αυτόν, το Snyder Cut είναι αναπάντεχα αστείο. Ο δημιουργός των 300 πετυχαίνει μια ισορροπία ανάμεσα στις σοβαρές και τις κωμικές στιγμές, που έλειπε από τις προηγούμενες προσπάθειες του στο DCEU. Δυστυχώς αυτό δεν είναι αρκετό για τη WB. Θέλει περισσότερες ατάκες και πιο έντονα χρώματα, πράγμα το οποίο θα πραγματοποιήσει μετά την αποχώρηση του Snyder από το project, με τρόπο εντελώς βιαστικό και απερίσκεπτο.
Η αισθητική του Snyder αποτελείται κυρίως από ουδέτερα χρώματα και αρκετές αποχρώσεις τους γκρίζου και μάυρου. Όταν παίρνεις λοιπόν πλάνα, που έχουν γυριστεί με αυτή τη λογική και ανεβάζεις τον κορεσμό στο θεό, θα έχεις το απαίσιο αποτέλεσμα που είδαμε στη μεγάλη οθόνη. Αυτό ισχυεί διπλά για τα γραφικά, τα οποία φαίνονται ακόμα πιο άσχημα και ψεύτικα, επειδή δεν δημιουργήθηκαν για τέτοιου είδους φωτισμό. Παρουσιάζοντας τις εικόνες στην επιθυμητή τους μορφή, πριν τις αλλαγές, το Snyder Cut υπερτερεί ξεκάθαρα σε αυτό τον τομέα, διατηρώντας παράλληλα μια αισθητική συνάφεια με τις προηγούμενες ταινίες.
Τώρα όσον αφορά τις κακές κωμικές ατάκες, ακόμα και ο πιο casual θεατής μπορεί να καταλάβει πως πρόκειται για προσθήκες εκ των υστέρων. Το studio φαίνεται να ξόδεψε εκατομμύρια σε reshoots, ούτως ώστε να εισάγει απαράδεκτα, αταίριαστα αστεία σε ήδη υπάρχουσες σκηνές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στρατολόγηση του Flash στην ομάδα από τον Bruce Wayne. Συγκεκριμένα, κατα τη διάρκεια του παραληρήματος του Barry Allen σχετικά με την έννοια του brunch, είναι εμφανές ότι τόσο τα σκηνικά όσο και οι ηθοποιοί είναι ελαφρώς αλλαγμένοι σε σχέση με την υπόλοιπη σκηνή. Αυτό σημαίνει ότι οι ηθοποιοί κλήθηκαν να επαναλάβουν τις σκηνές τους και το συνεργείο να κατασκευάσει τα σκηνικά από την αρχή, μόνο και μόνο για να προστεθούν ανούσιες ατάκες. Τέτοιες στιγμές βρίσκονταν σκορπισμένες παντού στο κινηματογραφικό cut και όπως είναι φυσικό, η πλήρης απουσία τους από το Snyder cut αποτελεί μεγάλη βελτίωση.
Αν και μέχρι τώρα έχουμε στοχοποιήσει κυρίως το studio για τις αλλαγές, πιστεύω ότι αξίζει να αναλογιστούμε και τις ευθύνες που μπορεί να έχει ο Whedon για το τελικό αποτέλεσμα. Μετά από την αποχώρηση ενός συναδέλφου, ειδικά εξαιτίας ενός τόσο τραγικού λόγου, θα περίμενε κανείς ότι ο Whedon θα έκανε ότι μπορούσε για να ολοκληρωθούν τα γυρίσματα της ταινίας με αξιοπρέπεια και να διατηρηθεί όσο γίνεται το αρχικό όραμα του σκηνοθέτη. Είναι πολύ πιθανό βέβαια ότι οι περισσότερες αλλαγές υποδείχθηκαν στον Whedon από το studio. Γνωρίζουμε όμως πλέον ότι ο Whedon δεν ήταν μεγάλος φαν της προσέγγισης του Snyder, πράγμα το οποίο κοινοποιούσε απροκάλυπτα, σύμφωνα με συντελεστές της ταινίας. Διόλου απίθανο λοιπόν στην καλύτερη να ήταν υπερβολικά πρόθυμος να υπηρετήσει τη νέα γραμμή και στη χειρότερη να εισηγήθηκε ο ίδιος πολλές από τις αλλαγές.
Ένα από τα στοιχεία που με οδηγούν προς το δεύτερο συμπέρασμα είναι η διαχείριση των σκηνών του Superman. Αν θυμάστε καλά, η “Josstice League” αρχίζει με μια εξαιρετικά κακογυρισμένη σκηνή, όπου ένα μικρό παιδί βιντεοσκοπεί τον Superman στο κινητό του, το οποίο διαθέτει specs κινηματογραφικής κάμερας. Σε αυτήν, το πρόσωπο του Henry Cavill φαίνεται ιδιαίτερα παράξενο, εξαιτίας του CGI άνω χείλους που του έχουν προσθέσει για να κρύψουν το μουστάκι του. Βλέπετε κατα τη διάρκεια των reshoots o Cavill διατηρούσε μουστάκι για τις ανάγκες του ρόλου του στο Mission Impossible, το οποίο βάση συμβολαίου δεν μπορούσε να ξυρίσει. Έτσι όποτε βλέπουμε αυτό το τερατούργημα στο χείλος του ηθοποιού γνωρίζουμε ότι πρόκειται για reshoot. Το θέμα είναι ότι στο Snyder Cut οι σκηνές του Superman είναι πρακτικά οι ίδιες, δίχως να αλλάζουν τη παρουσία του χαρακτήρα στην ιστορία, μείον τα κρύα, σήμα κατατεθέν αστεία του Whedon. Επομένως ο Whedon είχε ήδη στην διαθεσή του όσα πλάνα χρειαζόταν με τον Superman και μπορούσε να είχε αποφύγει εντελώς το CGI άνω χείλος.
Ακόμα και αν δικαιολογήσουμε τις ευθύνες του Whedon στα τεχνικά προβλήματα, η διαχείριση κάποιων χαρακτήρων είναι πραγματικά ακατανόητη. Στο Snyder Cut εμφανίζεται μια πληθώρα δευτερευόντων χαρακτήρων που είτε απουσιάζουν εντελώς, είτε έχουν πολυ μειωμένο ρόλο στο κινηματογραφικό cut. Αυτό μπορώ να καταλάβω ότι έγινε λόγω της ειλικρινα παράλογης επιταγή του studio να διατηρηθεί η διάρκεια της ταινίας κάτω από δύο ώρες. Ήταν όμως ανάγκη να υποβαθμιστεί τόσο έντονα ο ρόλος του Flash και του Cyborg;
O Flash, για κακή του τύχη, ήταν ο βασικός πομπός των try-hard αστείων του Whedon στην αρχική ταινία και επωφελείται περισσότερο από όλους με την απουσία τους στο Snyder Cut. Παρότι λειτουργεί ακόμα ως το βασικό και απαραίτητο comic relief της ταινίας, είναι πλέον πολυ πιο ισορροπημένος χαρακτήρας. Ο Snyder αντλεί χιούμορ από την ιδιαίτερη προσωπικότητα του Barry και όχι από την ανικανότητα του, όπως ο Whedon, ο οποίος τον καταντάει καραγκιόζη. Άλλωστε στο Snyder Cut ο Barry κάθε άλλο παρά ανίκανος είναι, αφού δίνετε έμφαση στις ξεχωριστές του ικανότητες και το πόσο σημαντικές είναι στην ομάδα. Χάρις σε αυτή τη σαφώς πιο δίκαιη αντιμετώπιση του χαρακτήρα, η τελευταία σκηνή με τον πατέρα του γίνεται μια από τις πιο συναισθηματικές της ταινίας.
Παρόλα αυτά θεωρώ την εισαγωγική σκηνή του Flash, όπου συναντάει και σώζει τη μελλοντική του φιλενάδα Iris West από τρακάρισμα, την πιο ακούσια κωμική σκηνή του Snyder Cut. Για μένα όλα τα στοιχεία της σκηνής, από τα παρατεταμένα, άβολα βλέμματα των δύο χαρακτήρων, το setup του ατυχήματος που θύμιζε “Βλέπω το Θάνατο σου” με τον οδηγό να ψάχνει για το burger του μισή ώρα στο πάτωμα της νταλίκας, το αστεία αταίριαστο τραγούδι που συνόδευε τη σκηνή, το creepy χάδι του Barry στην τύπισσα ενώ πετιέται από το αμάξι της, ακολουθούμενο από το λουκάνικο που πιάνει στον αέρα, μέχρι και το κακό CGI του αμαξιού που ανοποδογυρίζει στο τέλος, είναι κωμικός χρυσός. Ανεξάρτητα από αυτό, είναι εντελώς περιττή, καθώς ο Barry μοιράζεται μετά μια καλή σκηνή με τον πατέρα του στη φυλακή, που θα μπορούσε άνετα να χρησιμοποιηθεί ως εισαγωγή στον χαρακτήρα του.
Και αν νομίζατε ότι ο χαρακτήρας του Flash είχε υποστεί τη μεγαλύτερη αλλαγή, ο Cyborg στο κινηματογραφικό cut είναι η μέρα με τη νύχτα. Ο Victor αποτελεί ξεκάθαρα το συναισθηματικό κέντρο της ταινίας του Snyder και του δίνονται κάποιες από τις πιο δυνατές σκηνές. Μαθαίνοντας περισσότερα για τη σχέση του με τους γονείς του και τις συνθήκες της τραυματικής μεταμόρφωσης του, μπορούμε να καταλάβουμε πολύ πιο εύκολα το χαρακτήρα του και θυμό για το πατέρα του. Επίσης, όπως και με τον Flash, δίνεται έμφαση στις δυνατότητες του και ο ρόλος του στη τελική μάχη είναι καθοριστικός. Αντίθετα στην εκδοχή του Whedon δεν μαθαίνουμε σχεδόν τίποτα για το παρελθόν του και ο χαρακτήρας υποβιβάζεται σε πασπαρτού της ομάδας, που χρησιμοποιείται μόνο για να προχωρήσει η πλοκή. Όπως ήταν λογικό ο Ray Fisher δεν ήταν μεγάλος φαν των αλλαγών και πλέον υποστηρίζει ότι ο σκηνοθέτης επέδειξε “απαίσια, κακοποιητική, αντιεπαγγελματική και εντελώς απαράδεκτη” συμπεριφορά, πράγμα το οποίο φαίνεται να επιβεβαιώνουν και άλλοι ηθοποιοί, όπως ο Jason Momoa και η Gal Gadot.
Αν και ο Fisher αφήνει νύξεις ότι ο ρόλος του μειώθηκε για ρατσιστικούς λόγους, χωρίς να το αποκλείω, πιθανολογώ ότι ήταν και αποτέλεσμα της επιτυχίας της Wonder Woman. Ίσως ο Whedon θέλησε να κάνει την Diana πρωταγωνίστρια της ιστορίας, αφού ήταν πλέον η πιο αγαπητή στο κοινό. Παρόλα αυτά, η ανησυχία της για το αν μπορεί να ηγηθεί και ο φόβος της να πολεμήσει φανερά το έγκλημα είναι εντελώς αντίθετα με το χαρακτήρα που μας είχει παρουσιαστεί μέχρι τότε και ευτυχώς απουσιάζουν από το Snyder Cut. Σε αυτό η συμμετοχή της Wonder Woman δεν είναι ιδιαίτερα αξιομνημόνευτη, χωρίς αυτό να είναι κακό, καθώς επιτρέπει στους νέους χαρακτήρες να λάμψουν και μας γλιτώνει σε μικρό βαθμό από την κακή ηθοποιία της Gal Gadot. Τουλάχιστον το “Kal-El No!” είναι ακόμα εδώ.
Η χρονική διάρκεια που πλησιάζει τις τέσσερις ώρες επιτρέπει στον Snyder να μοιράσει πιο άνετα το χρόνο ανάμεσα στους ήρωες του. Από αυτή την άποψη είναι τυχερός, διότι μια τέτοια ταινία όπως το Snyder Cut δεν θα μπορούσε να κυκλοφορήσει στο σινεμά. Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί το κινηματογραφικό τοπίο από τον κορονοϊό, μια τεράστια ταινία χωρισμένη σε κεφάλαια είναι πολύ πιο προσβάσιμη στο κοινό, μέσα στην άνεση του σπιτιού του και πιθανά να αποδειχθεί και ιδιαίτερα επικερδής. Παρότι οι τέσσερις ώρες ακούγονται τρομακτικά υπερβολικές, στη πραγματικότητα δεν τις καταλαβαίνεις, διότι ο ρυθμός της ταινίας είναι αρκετά καλός. Βέβαια το γεγονός ότι πρακτικά έχω ήδη βιώσει την ιστορία, μπορεί να επηρεάζει την αντιληψή μου.
Ακόμα και έτσι όμως, οι σκηνές στο Snyder Cut έχουν χρόνο να αναπνεύσουν, σε αντίθεση με το κινηματογραφικό όπου φαίνονται περισσότερο διαδικαστικές, σαν να βιάζονται να τελειώσουν για να συνεχίσουμε στην επόμενη. Παραδείγματος χάρη, η σκηνή όπου ένας από τους Παραδαίμονες διεισδύει στα Star Labs στην αναζήτηση του για έναν από τους κύβους, παίρνει το χρόνο της ώστε να χτίσει ένταση και αγωνία. Στην εκδοχή του Whedon τελειώνει πριν καν αρχίσει, με μοναδικό σκοπό να μας δείξει ότι οι κακοί ψάχνουν τον κύβο.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι και ο Snyder δεν το παρακάνει σε αρκετά σημεία με το αυτάρεσκο στιλ του. Η σκηνή όπου ο Batman προσπαθεί να πείσει τον Aquaman να γίνει μέλος της Justice League έπρεπε να είχε λήξει με την άρνηση του Aquaman. Αντ’ αυτού δεν κόβει για να παρακολουθήσουμε χωρίς λόγο μια νεαρή Νορβηγοπούλα να ρίχνει ένα γερό σνιφάρισμα στη μπλούζα του Aquaman και να τραγουδάει το “Arthur μου το μαντήλι σου”. Άβολο και περιττό. Θεωρώ ότι με λίγο παραπάνω αυτοσυγκράτηση, ο Snyder θα μπορούσε να κυκλοφορήσει μια σαφώς καλύτερη ταινία, διάρκειας τριών ωρών. Ακόμα και έτσι όμως, το Snyder Cut εξαφανίζει ένα από τα βασικά προβλήματα της αρχικής ταινίας, την απόλυτη έλλειψη συνάφειας. Θέμα που το κινηματογραφικό cut δημιούργησε από μόνο του, εξαιτίας του πετσοκόμματος της αρχικής ιστορίας στο μοντάζ.
Η αμέσως επόμενη σκηνή μετά τίτλους αρχής ήταν εμφανώς μια από τις νέες σκηνές του Whedon και ενδεικτική αυτού ακριβώς του προβλήματος. Σε αυτήν ο Batman χρησιμοποίησε τον τρόμο που προκάλεσε σε έναν άσχετο ληστή για να παρασύρει έναν Παραδαίμονα, με σκοπό να μάθει περισσότερα για τη προελευσή τους. Ανεξάρτητα από το πόσο κακογυρισμένη είναι η σκηνή, ως κοινό δεν έχουμε ιδέα για το πως ο Batman πληροφορήθηκε την άφιξη αυτών των τεράτων και το γεγονός ότι τους ελκύει ο φόβος. Πρόκειται για ένα από τα πολλά λογικά άλματα που καλούμαστε να κάνουμε. Από την άλλη στο Snyder Cut είμαστε συνεχώς ενήμεροι για το που βρίσκονται οι χαρακτήρες, τι ακριβώς γνωρίζουν και ποιοί είναι οι στόχοι τους. Δεν τους βλέπουμε να εμφανίζονται σε συγκεκριμένα σημεία από το πουθενά. Άλλο ένα τέτοιο παράδειγμα παρατηρούμε και στο κλέψιμο του Ατλαντιανού κουτιού. Στην αρχική ταινία ο Steppenwolf απλά εμφανίζεται στο μέρος που φυλάσσεται και το παίρνει, ενώ στο Snyder Cut υπάρχει μια επιπλέον σκηνή, όπου δείχνει το Steppenwolf να αποσπά την τοποθεσία του κουτιού από έναν αιχμάλωτο φύλακα. Μικρές προσθήκες όπως αυτή είναι απαραίτητες σε μια ιστορία με τόσα κινούμενα μέρη, ώστε να μην χαθεί εντελώς ο θεατής.
Επειδή η κριτική έχει ήδη αρχίσει να γίνεται τεράστια και έχουμε ακόμα ένα σωρό πράγματα να καλύψουμε, αποφασίσαμε να τη χωρίσουμε σε δύο μέρη. Απλά υπάρχει τόσο υλικό που αξίζει να σχολιάσουμε! Για το δεύτερο μέρος πατήστε εδώ.
