Τις προάλλες, με αφορμή την πρεμιέρα του Thor: Ragnarok, μίλησα για ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματα του MCU, του κινηματογραφικού σύμπαντος που αποτελείται ως επί το πλείστων από καλές ταινίες. Σκέφτηκα τότε ότι, με την επικείμενη πρεμιέρα της Justice League, θα ήταν χαριτωμένο να μιλήσω για το μεγαλύτερο προτέρημα του DCEU, το μόνο κινηματογραφικό σύμπαν με συνεχή αλλεργία στις καλές ταινίες. Βέβαια δεν άργησα να συνειδητοποιήσω ότι δεν γίνεται να γράψω ένα ολόκληρο άρθρο για το μουσικό μοτίβο της Wonder Woman. Έτσι θα μιλήσουμε για ακόμη μια φορά για τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα που δεν επιτρέπουν στις ταινίες της DC να ξεκλειδώσουν τις δυνατότητες που τους δίνει το αρχικό υλικό των κόμικ. Γνωρίζω πως μια ικανή μερίδα ατόμων είναι υπερβολικά πρόθυμη να αγνοήσει οποιαδήποτε μορφή κριτικής ενάντια στις αγαπημένες τους ταινίες, με την πρόφαση ότι αυτή προέρχεται από φανατικούς της Marvel. Έχοντας λοιπόν αγαπήσει από μικρός τους ήρωες της DC θεωρώ ότι ανεξάρτητα από το προσωπικό μας γούστο, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι ταινίες του DCEU έχουν θεμελιώδη προβλήματα, ειδάλλως δεν θα έχουμε ποτέ τις ταινίες που μας αξίζουν.
Οξεία Νολανίτιδα
Στο μακρινό παρελθόν του 2013, η επιτυχία της τριλογίας Batman του Nolan είχε δημιουργήσει την αίσθηση ότι μια επιτυχημένη ταινία υπερηρώων έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν πιο προσγειωμένη στη πραγματικότητα, με ένα μελαγχολικό πρωταγωνιστή. Αποτέλεσμα αυτής της νοοτροπίας ήταν το Man of Steel, μια ταινία σε συνεχή κόντρα με τον ήρωα της. Ο Superman από φωτεινό σύμβολο ελπίδας που πολεμά για την αλήθεια και την δικαιοσύνη, μετατράπηκε σε διστακτικό υπερήρωα στα όρια της κατάθλιψης. Ο χαρακτήρας του Clark Kent ήταν ανέκαθεν πολύ απλός και ο μόνος τρόπος να λειτουργήσει σωστά είναι αν η ταινία ενστερνιστεί την απλότητα του. Με το να μεταμορφώσεις τον Superman σε μια παντοδύναμη εκδοχή του Batman, όχι μόνο δεν σέβεσαι την αρχική πρόθεση της δημιουργίας του ήρωα, αλλά και καθιστάς την σύγκρουση μεταξύ των δύο ηρώων στο BvS ανούσια, αφού δεν διαφέρουν ιδεολογικά ή σε χαρακτήρα.
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει από την επιρροή του Nolan είναι η άστοχη σοβαροφάνεια που επιδεικνύουν οι ταινίες του DCEU. Ως σεναριογράφος ο Nolan φαίνεται να αδυνατεί να γράψει διάλογο που να ακούγεται φυσικός, με αποτέλεσμα οι χαρακτήρες του να μιλούν συνεχώς σαν πανεπιστημιακοί καθηγητές που συζητούν τη θεματολογία της ταινίας. Παρόλα αυτά μπορεί να διαχειριστεί πολύ καλύτερα τους χαρακτήρες του από τον Goyer. Η γραφή του σεναριογράφου των MoS και BvS επικεντρώνεται πολύ περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε στα τετριμμένα θέματα των ταινιών του και λιγότερο στους χαρακτήρες, ενώ η πλοκή είναι εντελώς ανοργάνωτη. Έτσι καταλήγουμε σε κακογραμμένες ταινίες με μονοδιάστατους χαρακτήρες, οι οποίες το παίζουν πολύ πιο έξυπνες απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα.
Έλλειψη Χιούμορ
Η πλήρης απουσία αστείων είναι άμεσο αποτέλεσμα της σοβαροφάνειας που συζητήσαμε πριν. Βλέπετε το BvS, όπως είχε δηλώσει και ο Ben Affleck, ασχολείται με σοβαρές, περίπλοκες ιδέες. Επομένως που να βρεθεί χρόνος για λίγο χιούμορ; Τώρα βέβαια θα αναρωτιέστε γιατί παραπονιέμαι για την υπερβολική χρήση αστείων στην Marvel και την έλλειψη χιούμορ στη DC. Γιατί επιζητώ την ιδανική ισορροπία. Το χιούμορ είναι σημαντικός παράγοντας στην διασκέδαση που θα σου προσφέρει μια ταινία δράσης, εφόσον χρησιμοποιείται με μέτρο και στα κατάλληλα σημεία. Στης ταινίες της DC, όπου η πλοκή δεν βγάζει κανένα νόημα και δεν υπάρχει συναισθηματική σύνδεση με τους χαρακτήρες, η έλλειψη αστείων καθιστά όλη την εμπειρία ακόμα πιο ανυπόφορη, καταδεικνύοντας παράλληλα την αμετροέπεια των δημιουργών. Προσωπικά δεν θέλω ούτε κάθε δραματική στιγμή να υπονομεύεται από αστεία, ούτε μια ταινία που παίρνει τον εαυτό της τόσο στα σοβαρά, που δεν έχει χρόνο για χιούμορ. Θέλω την χρυσή τομή.
Τώρα βέβαια με την ανάμειξη του Whedon στη Justice League, αλλά και την προθυμία της Warner Bros να μιμηθεί την επιτυχία ταινιών όπως το Guardians of the Galaxy νομίζω η DC θα πάει στο άλλο άκρο. Τουλάχιστον αυτό δείχνουν τα trailer μέχρι τώρα, με τους ήρωες μας να πετάνε ατάκες δεξιά και αριστερά. Ανυπομονώ η μάχη ενάντια στον αδιάφορο CGI κακό να γίνει ακόμα πιο ανούσια, αλλά ελαφρώς πιο διασκεδαστική, με το trademark χιούμορ του Whedon.
Βιασύνη
Τα δύο πρώτα προβλήματα, παρότι κυρίαρχα στις ταινίες του DCEU, δεν είναι θεμελιώδη. Όπως μας απέδειξε η τριλογία Batman, μπορείς να κάνεις πιο σοβαρές ρεαλιστικές ταινίες υπερηρώων, με ελάχιστο χιούμορ. Αρκεί να αναπτύξεις σωστά τους χαρακτήρες, την ιστορία και τα θέματα της. Είναι όμως εμφανές πως αυτή δεν είναι η προτεραιότητα της Warner Bros. Το studio θέλει να εκμεταλλευτεί την μόδα των superhero movies πριν αυτή εκλείψει και γι’ αυτό κάνει ταινίες βιαστικά, χωρίς να νοιάζεται πραγματικά για την ποιότητα τους. Το μόνο που έχει σημασία είναι να φτάσει στο σημείο που βρίσκεται το MCU. Δεν έχει σημασία αν η Marvel έχει χρειαστεί μέχρι τώρα χρόνια προσεκτικού προγραμματισμού, έχοντας κυκλοφορήσει μια πληθώρα ταινιών που αναπτύσσουν τον κάθε ήρωα ξεχωριστά. Η DC έχει πιο αναγνωρίσιμα ονόματα στο ρόστερ της, τα οποία γεμίζουν τις αίθουσες και αυτό είναι το μόνο που μετράει.
Με τον μοναδικό σκοπό των ταινιών μέχρι τώρα να είναι το να οδηγηθούμε στο Justice League, κανένας χαρακτήρας δεν έχει αναπτυχθεί σωστά. Μόνο στο BvS έπρεπε να εγκαθιδρυθούν υπερβολικά πολλοί νέοι χαρακτήρες και να αναπτυχθούν οι ήδη υπάρχοντες, πράγμα το οποίο δεν έγινε ποτέ σωστά. Ο Batman με τον Superman είχαν ελάχιστες αλληλεπιδράσεις και η μάχη τους ήταν εντελώς αδιάφορη. Ο θάνατος του Superman στην δεύτερη μόλις του ταινία ήταν εντελώς περιττός, ειδικά από τη στιγμή που ποτέ δεν αναπτύχθηκε σωστά ως χαρακτήρας. Ο μοναδικός σκοπός της Wonder Woman στη ταινία ήταν να πολεμήσει στο τέλος και αν δεν ήξερες από πριν ποια είναι, δεν είχες κανένα τρόπο να γνωρίζεις τα κίνητρα της. Το ίδιο ακριβώς προβλέπω ότι θα συμβεί στο Justice League, καθώς η ταινία θα πρέπει να συνεχίσει την ιστορία του BvS, ενώ παράλληλα θα προσπαθεί να μας συστήσει τους Flash, Aquaman, Gordon, Mera, Cyborg και Steppenwolf σε διάστημα δύο ωρών. Είναι πρακτικά αδύνατο να σχηματίσεις κάποια συναισθηματική σύνδεση με τους χαρακτήρες και να νοιαστείς για τα γεγονότα της ταινίας, όταν όλα μοιάζουν τόσο βιαστικά και διεκπεραιωτικά.
Warner Bros
Θα ήταν αφελές να υποθέσουμε ότι κάθε ενέργεια των studio του Hollywood δεν γίνεται με γνώμονα το οικονομικό κέρδος. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες εταιρίες που το κάνουν διακριτικά και μετά υπάρχει και η Warner. Δεν θέλω να υπερεκτιμώ την νοημοσύνη του Zack Snyder, αλλά υποθέτω πως δεν ήταν δικιά του ιδέα το BvS να είναι ταυτόχρονα sequel του MoS, ταινία Batman και prequel της Justice League. Επίσης αμφιβάλλω για το αν ήταν επιλογή του να χώσει τεμπέλικα teaser για τους υπόλοιπους ήρωες στη ταινία του. Για μένα πίσω από αυτές τις ατσούμπαλες ενέργειες κρύβεται η απληστία της Warner, η οποία προσπαθεί να ικανοποιήσει τους άμυαλους υποστηρικτές της DC με τους πιο επιφανειακούς, τεμπέλικους τρόπους. Είναι ξεκάθαρο ότι η προσθήκη όλων αυτών των στοιχείων σε μια μόλις ταινία δεν γίνεται προς όφελος της, αλλά για να βοηθήσει το marketing. Αντί για ανεξάρτητες ιστορίες, η Warner προτιμά να κάνει δίωρα trailer, στα οποία διαφημίζει τα επόμενα δίωρα trailer. Και η Marvel πέρασε μια παρόμοια φάση, αλλά τουλάχιστον τώρα βρήκε ξανά το δρόμο της. Παρότι αυτή η τακτική λειτουργεί, δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο θα ήθελε η εταιρία.
Η καλύτερη λύση λοιπόν είναι η βαριά ανάμειξη στην παραγωγή της ταινίας. Περιττό να πω πως το να αναγκάζεις δημιουργούς να συμπεριλάβουν στοιχεία που δεν ταιριάζουν στην ιστορία τους και να ακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο στιλ, δεν είναι ιδανικό. Αντιθέτως οδηγεί σε ελλιπής ανάπτυξη χαρακτήρων και τονική ανομοιογένεια, θέματα που κυριαρχούν στις ταινίες του DCEU. Τα συνεχή rewrites και reshoots, σε μια απόπειρα να προσεγγίσουν το πνεύμα της Marvel, ήταν αυτά που κατέστρεψαν ολοκληρωτικά το Suicide Squad. Και μόνο η επιλογή της WB να αναθέσει σε trailer studio το κόψιμο της ταινίας, δείχνει την πραγματική ανικανότητα τους και τον λόγο που το κινηματογραφικό σύμπαν τους παλεύει να κρατηθεί στη ζωή.
Οι Κακοί
Αυτό είναι ένα επιχείρημα που ακόμα και οι πιο φανατικοί υποστηρικτές δυσκολεύονται να αρνηθούν. Μέχρι τώρα το DCEU κατάφερε να καταστρέψει τους δύο καλύτερους κακούς που είχε να προσφέρει, τον Joker και τον Luthor. Το ίδιο ισχύει και για τον Άρη, έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους αντιπάλους της Wonder Woman. Ξέρω ότι αυτή τη στιγμή είναι στη μόδα να κριτικάρουμε τους κακούς των ταινιών Marvel, αλλά τι ακριβώς λέει για την DC το γεγονός ότι διέλυσε δύο από τους πιο καλογραμμένους χαρακτήρες στην ιστορία των κόμικ. Ο Luthor από ένας πανέξυπνος, ψυχρός επιχειρηματίας υποβαθμίστηκε σε ένα εκνευριστικό παιδαρέλι με daddy issues. Απ’ την άλλη ο Joker είναι πλέον μια γελοιογραφία της ερμηνείας του Ledger, που παράγει cringy ήχους και δήθεν ατάκες.
Αν το DCEU δεν μπορεί να κάνει τους δύο δυνητικά πιο ενδιαφέροντες κακούς του απειλητικούς, πως ακριβώς θα το καταφέρει αυτό με τον Darkseid ή τον Steppenwolf. Σε αυτό το σημείο μου είναι ασφαλές να υποθέσω ότι οι δύο τελευταίοι θα είναι απλά CGI τέρατα που επιζητούν μόνο την καταστροφή, παρόμοια με τον Doomsday. Οπότε αν οι χαρακτήρες και οι σχέσεις μεταξύ τους εκτελεστούν βιαστικά, η ιστορία είναι αχρείαστα περίπλοκη, ο τόνος είναι μπερδεμένος και οι κακοί είναι αδιάφοροι, για ποιό λόγο πρέπει να είμαι ενθουσιασμένος για την συνέχεια;
Μέχρι τώρα το DCEU πιστεύω ότι συντηρείται με την καλή θέληση των θεατών, την οποία δεν έχει κερδίσει. Δεν έχω κανένα πρόβλημα φυσικά με κάποιον που αγαπάει αυτές τις ταινίες, καθώς αυτό έγκειται σε προσωπικά γούστα. Το να αγνοούμε όμως τα θεμελιώδη προβλήματα αυτών των ταινιών και τον κυνικό τρόπο με τον οποίο μας αντιμετωπίζει η Warner είναι πλέον αντιπαραγωγικό. Γνωρίζω πόσο ευχάριστο είναι να βλέπουμε τον αγαπημένο μας ήρωα επιτέλους επί οθόνης, αλλά για να ασκήσουμε κριτική πρέπει να μάθουμε να ξεχωρίζουμε τα κόμικ από την ταινία. Το Justice League δεν είναι μόνο για τους φανατικούς των κόμικ. Αν ήταν δεν θα δαπανούσαν το αστρονομικό ποσό των τριακοσίων εκατομμυρίων. Είναι μια ταινία καθαρά ξεκομμένη από τα κόμικ και ως τέτοια πρέπει να την κρίνουμε. Αν κάποιος δεν έχει ρόλο στην ιστορία και δεν έχει αναπτυχθεί σωστά ο χαρακτήρας του, αυτό είναι πρόβλημα της ταινίας και όχι του θεατή που δεν διάβασε τα κόμικ. Ο λόγος που κριτικάρω τόσο έντονα το DCEU είναι επειδή έχω διαβάσει το κόμικ και ξέρω τις τεράστιες δυνατότητες που έχει το υλικό τους, αν χρησιμοποιηθεί σωστά. Όσο όμως η DC συνεχίζει σε αυτή τη κατεύθυνση, αμφιβάλλω για το αν θα μας προσφέρει μια πραγματικά καλή ταινία.
Ορέστης
