Σήμερα το πρωί επιβεβαιώθηκε και επίσημα πλέον η εξαγορά της πλειοψηφίας της Fox από την Disney, η οποία μόλις πρόσθεσε ακόμα ένα στούντιο ταινιών στα εκτεταμένα αποκτήματά της. Οι εταιρικοί δεσπότες μας έχουν ήδη στο όνομά τους τις Marvel Comics, Lucasfilms, Pixar και ESPN και το μόνο που τους διαφεύγει, προς το παρόν τουλάχιστον, είναι οι ψυχές μας. Η συμφωνία έκλεισε στο κωμικά υπέρογκο ποσό των 52.4 δισεκατομμυρίων, το οποίο με κάνει να θέλω να παρατήσω τα πάντα και να ζήσω σαν ερημίτης. Η ίδια η Fox επιδίωξε την εξαγορά από την Disney, επειδή δεν ένιωθε ότι μπορούσε να ανταγωνιστεί πλέον με τους μεγάλους “παίκτες”, όπως οι Google, Amazon και Netflix και ένιωσε πως η Disney ήταν το ιδανικό μέρος γι’ αυτήν. Μέχρι τώρα η αντίδραση της nerd κοινότητας ήταν στη συντριπτική της πλειοψηφία θετική, καθώς η κίνηση αυτή θα επιτρέψει στους χαρακτήρες των X-Men και Fantastic 4 να γίνουν επιτέλους μέρος του MCU. Παρόλα αυτά, όπως συμβαίνει με οτιδήποτε βρίσκει ο κόσμος θετικό, πρέπει να εκφράσω τις αντιρρήσεις μου.
Η πιο επικρατούσα και κοινή ανησυχία που δημιουργείται από αυτή την εξέλιξη είναι ότι η Disney δημιουργεί ένα πολιτισμικό μονοπώλιο. Αν και δεν το σκεφτόμαστε συχνά, η κουλτούρα που καταναλώνουμε ελέγχεται από μια μικρή ομάδα εταιριών πολυεκατομμυρίων. Όσο αυτή η ομάδα μικραίνει, τόσο μειώνεται και η έκθεση μας σε διαφορετικές προοπτικές, καθιστώντας έτσι πιο εύκολο για μια εταιρία να προωθήσει την δικιά της ατζέντα. Φυσικά δεν υπονοώ πως όλο αυτό πρόκειται για μια τεράστια συνωμοσία των Illuminati της Disney, που σκοπό έχουν να υποδουλώσουν το πληθυσμό, υπνωτίζοντας τον με blockbuster ταινίες. Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε την σημασία των ταινιών, όχι μόνο ως όργανα μαζικής επιρροής, αλλά και ως παράθυρα στην ανθρώπινη εμπειρία. Στην προσπάθεια της λοιπόν να αυξήσει τα κέρδη, η Disney στερεί απ’ το κοινό τη δυνατότητα να βιώσει τον κόσμο από ένα πρίσμα διαφορετικό από το δικό της.
Δεν πιστεύω ότι η Disney θα χρησιμοποιήσει απροκάλυπτα τις ταινίες της, ούτως ώστε να προωθήσει επιβλαβή μηνύματα. Βέβαια δεν μπορώ να πω το ίδιο για την παραπληροφόρηση, ειδικά σε ένα τόσο ιδεολογικά φορτισμένο περιβάλλον. Ανησυχώ όμως περισσότερο για το γενικότερο ασφαλές και φιλικό προς την οικογένεια κλίμα που χαρακτηρίζει την εταιρεία. Ο ανταγωνισμός μπορεί να είναι ευεργετικός τόσο για τον καταναλωτή όσο και για την εταιρεία, καθώς επιτρέπει στον πρώτο την δυνατότητα της επιλογής και ωθεί την εταιρεία να δείξει το καλύτερο δυνατό εαυτό της. Παρά την συνεχή επέκταση της, η Disney διαθέτει ακόμα ανταγωνισμό, ο οποίος όμως φαίνεται πιο πρόθυμος να αντιγράψει την επιτυχία της παρά να προσφέρει κάτι εναλλακτικό. Εν τέλει οι επιλογές του καταναλωτή καταλήγουν στα ίδια προβλέψιμα, εύπεπτα blockbuster με αναγνωρίσιμους χαρακτήρες. Παλιότερα το άκουσμα του ονόματος Disney μου έφερνε στο μυαλό μαγικούς νέους κόσμους, συναρπαστικές περιπέτειες, εγκάρδιες στιγμές. Τώρα σκέφτομαι remake κλασικών ταινιών και ατελείωτες ταινίες Marvel.
Αυτή τη στιγμή το τοπίο των mainstream ταινιών δεν διαφέρει καθόλου από αυτό που κάνει η Disney, κυρίως γιατί η ίδια το διαμόρφωσε μετά την επιτυχία της Marvel. Παρότι οι ταινίες της εξακολουθούν να επισκιάζουν τον ανταγωνισμό, χάρις στην υπομονή που επιδεικνύει η εταιρεία και την εστίαση στους χαρακτήρες, δεν αποτελούν αποτέλεσμα κάποιας καλλιτεχνικής καινοτομίας. Η Disney έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αξιόπιστη στη δημιουργία αποτελεσματικών, εύπεπτων ταινιών, οι οποίες όμως σπάνια καταφέρνουν να είναι κάτι παραπάνω από απλά καλές. Αν και κάπως πιο κομψά καλυμμένη, σε σχέση με τα υπόλοιπα στούντιο, προτεραιότητα του εταιρικού κολοσσού παραμένει η αξιοποίηση του μεγαλύτερου δυνατού κοινού, πράγμα το οποίο δεν επιτρέπει την δημιουργία μιας πραγματικά επαναστατικής ταινίας.
Αυτή η στάση μπορεί να επιφέρει άμεσα προβλήματα σε μελλοντικά project με τον Deadpool, ο οποίος πλέον ανήκει στη Disney. Ο πρόεδρος της εταιρίας Bob Iger είχε δηλώσει πως είναι εξαιρετικά απίθανο να κυκλοφορήσουν ταινία ακατάλληλη για ανηλίκους, διότι έτσι θα έχαναν μια σημαντική μερίδα του κοινού τους. Τις ανησυχίες του για το πως θα διαμορφώσει αυτή η τακτική το μέλλον του χαρακτήρα εξέφρασε και ο Ryan Reynolds στο Twitter. Ο αθυρόστομος μισθοφόρος δεν αποτελεί την μόνη πνευματική περιουσία που πιθανά θα επηρεαστεί υπό την family-friendly νοοτροπία της εταιρίας. Τα νεοαποκτειθέντα Die Hard, Alien και Predator franchises, όλα με επερχόμενες ταινίες στη παραγωγή, κινδυνεύουν να χάσουν τον πιο ώριμο, βίαιο χαρακτήρα τους. Επίσης ναι από εδώ και πέρα η Queen των Aliens είναι πριγκίπισσα της Disney.
Ας μην είμαστε όμως εντελώς αρνητικοί. Η ομάδες των X-Men και των Fantastic 4 διαθέτουν μερικούς από τους καλύτερους ήρωες και κακούς στην ιστορία των κόμικ και αξίζουν μια σωστή μεταχείριση στην μεγάλη οθόνη. Η αλληλεπιδράσεις χαρακτήρων όπως ο Wolverine και ο Καθηγητής με τους Captain America και Iron Man θα είναι πραγματικά ενδιαφέρουσες, ενώ ο Magneto και ο Doctor Doom μπορεί να λύσουν το πρόβλημα των αδιάφορων κακών του MCU. Στην περίπτωση των X-Men δεν είναι σίγουρο τί θα συμβεί ακριβώς, μιας και η σειρά ταινιών της Fox εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη, με την κυκλοφορία του Dark Phoenix να αναμένεται μέσα στο 2018. Επίσης ο Hugh Jackman φαίνεται πρόθυμος να αναλάβει ξανά τον ρόλο του. Το πιο πιθανό ενδεχόμενο όμως είναι να ξαναρχίσουν οι X-Men από την αρχή, καθώς θα ήταν ήδη πολύ μπερδεμένο και ανεξήγητο να ενωθούν ξαφνικά τα δύο σύμπαντα.
Ο Kevin Feige είχε ήδη δηλώσει ότι το Avengers τέσσερα θα σηματοδοτήσει το τέλος μιας εποχής, με τις ταινίες που θα ακολουθήσουν να είναι δραστικά διαφορετικές από αυτές που ακολούθησαν. Τώρα που επέστρεψαν στο δυναμικό της Marvel αγαπημένοι χαρακτήρες, οι δυνατότητες είναι ατελείωτες. Βέβαια αν και όλα αυτά ακούγονται καλά στα λόγια, μπορεί να διαφέρουν στη πράξη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κάποια στιγμή όλα τελειώνουν. Ακόμα και ένα cinematic universe με τόσο σταθερές βάσεις όπως της Marvel θα φτάσει στο τέλος του. Το θέμα είναι αν σταματήσει όταν πρέπει, στο απόγειο του ή αν θα χειροτερεύει σιγά σιγά μέχρι να μην είναι πλέον οικονομικά επικερδές. Νομίζω ξέρουμε ήδη την απάντηση σε αυτό. Η Disney δεν πρόκειται να σταματήσει να αρμέγει ένα franchise όσο βγάζει ακόμα λεφτά. Ακόμα και αν ο Feige έχει δίκιο και αυτή η νέα φάση ταινιών προσφέρει μια ανάσα φρέσκου αέρα στις ταινίες υπερηρώων, το MCU δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστα χωρίς να θυσιάσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του.
Πέρα από την προσθήκη των X-Men στο MCU, ο Bob Iger εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για την συνέχεια του Avatar, για το οποίο ετοιμάζονται τρία sequel. Παρότι το Avatar παραμένει η πιο εμπορικά επιτυχημένη ταινία όλων των εποχών, δεν μπορώ να πω ότι συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό του προέδρου της Disney. Το έπος επιστημονικής φαντασίας του James Cameron δεν έχει αφήσει κάποια κληρονομία και δεν είμαι σίγουρος αν το κοινό θέλει πραγματικά να δει την συνέχεια στην ιστορία της διαστημικής Pocahontas. Βέβαια τώρα που το σκέφτομαι, ένα crossover ενός πιθανού remake Pocahontas με το Avatar θα ήταν πολλά υποσχόμενο! Ακόμα στο οπλοστάσιο της Disney προστέθηκαν τα Home Alone, A Night at the Museum και η σειρά Planet of the Apes, για τα οποία περιμένουμε ανακοινώσεις για πιθανά sequels ή reboots.
Μπορώ να κατανοήσω σε μεγάλο βαθμό την χαρά των φαν του MCU για την προσθήκη των X-Men και των Fantastic 4. Πιστεύω όμως ότι ο υπέρμετρος ενθουσιασμός επισκίασε κάποια σοβαρά θέματα που προκύπτουν από αυτή την εξέλιξη. Η Disney έχει πλέον πλήρη έλεγχο σε μερικά από τα πιο δημοφιλή franchise όλων των εποχών και με την ορμή που έχει αναπτύξει δεν νομίζω ότι θα σταματήσει εδώ. Πρέπει λοιπόν να εξετάσουμε τη νοοτροπία της εταιρείας και να αναλογιστούμε αν έτσι θέλουμε να εξελιχθεί ο mainstream κινηματογράφος. Θέλουμε μόνο την οικονομικά ασφαλή προσέγγιση της Disney ή θέλουμε το δικαίωμα της επιλογής από μια πληθώρα ξεχωριστών δημιουργικών φωνών. Θέλουμε την Disney των ατελείωτων, οικονομικά ασφαλών blockbuster, βασισμένων σε ήδη υπάρχουσες πνευματικές περιουσίες ή θέλουμε την Disney των φιλόδοξων, εγκάρδιων ιστοριών, ικανών να μας προκαλέσουν πνευματικά;
Ορέστης
[vc_row][vc_column][thb_gap height=”45″][thb_postcarousel title_position=”bottom-title” columns=”3″ navigation=”true” source=”size:20|post_type:post”][thb_gap height=”45″][/vc_column][/vc_row]
