Ακόμα και αν δεν έχετε διαβάσει κανένα απ’ τα δεκάδες βιβλία του, είναι σχεδόν απίθανο να μην γνωρίζετε τον Stephen King και την τεράστια επιρροή του στο χώρο της τέχνης. Ο Αμερικανός συγγραφέας χάρισε στο κοινό του εμβληματικές ιστορίες, που διαμόρφωσαν γενιές ολόκληρες και ένα απέραντο λογοτεχνικό σύμπαν με τους δικούς του συναρπαστικούς μύθους. Δεν είναι καθόλου περίεργο, που τα έργα του συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να διασκευάζονται σε ταινίες σειρές και κόμικ. Με αφορμή λοιπόν την πρεμιέρα στη χώρα μας της νεότερης και εξαιρετικά επιτυχημένης μεταφοράς του διάσημου βιβλίου του It στη μεγάλη οθόνη, αποφασίσαμε να θυμηθούμε τις 8 καλύτερες ταινίες, βασισμένες στο ογκώδες έργο του Αμερικανού συγγραφέα. Όπως καταλαβαίνετε δεν μπορέσαμε να δούμε όλες τις ταινίες, επομένως αν θεωρείτε ότι ξεχάσαμε κάποια, ενημερώστε μας.
8. Mist
Μετά τα Shawsank Redemption και Green Mile νομίζω λίγοι περίμεναν απ’ τον σκηνοθέτη Frank Darabont να επιστρέψει στον κόσμο του Stephen King, διασκευάζοντας μια ιδιαίτερα πεσιμιστική ιστορία. Όταν μια ανεξήγητη ομίχλη, που κρύβει κάθε λογής λοβκραφτιανά τέρατα, περικλείει μια επαρχιώτικη πόλη του Maine (καλά θα κάνετε να το συνηθίσετε αυτό) μια ομάδα κατοίκων θα εγκλωβιστεί σε ένα σουπερμάρκετ και θα βυθιστεί στην παράνοια. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσω ότι η ταινία δεν είναι για όλους, καθώς το αρκετά μικρό της budget και κάποια ξεπερασμένα γραφικά μπορεί να απομακρύνουν το mainstream κοινό. Αν όμως γνωρίζετε ότι πρακτικά βλέπετε μια σύγχρονη b-movie πάνω στην τραγική επιρροή που έχει ο φόβος του αγνώστου σε μια κοινωνική ομάδα, τότε ετοιμαστείτε για ένα αγωνιώδες δίωρο. Ο τρόμος στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως και σε πολλές ιστορίες του King, δεν έρχεται από τα τέρατα, αλλά από τις ακρότητες που είναι ικανή να φτάσει η ανθρωπότητα, όταν δεν υπάρχουν πια κανόνες.
Αν και ο διάλογος μπορεί να γίνει γλυκανάλατος, η ανσάμπλ ηθοποιών, που αποτελείται από τους Thomas Jane, Toby Jones και το μισό καστ του Walking Dead, εξυψώνουν το υλικό τους και δίνουν αξιομνημόνευτες, πειστικές ερμηνείες. Ξεχωρίζει η Marcia Gay Garden στο ρόλο της Αμερικανίδας Ελένης Λουκά, που επιδεικνύει την παράνοια του χριστιανικού φονταμενταλισμού, ένα στόχο στον οποίο ο King δεν κουράζεται ποτέ να επιτίθεται. Το τέλος έχει προκαλέσει αρκετές αρνητικές αντιδράσεις και είναι σίγουρα μια γροθιά στο στομάχι, αλλά αν ψάχνεις για happy ending μια κυνική ταινία για το τέλος του κόσμου δεν είναι το σωστό μέρος. Προσωπικά θεωρώ ότι ταιριάζει στο πνεύμα της ταινίας και στο ότι σε τέτοιες καταστάσεις δεν υπάρχουν σωστές και λάθος επιλογές. Αν ξέρετε λοιπόν τι είδους ταινία θα δείτε και είστε έτοιμοι για τα υπαρξιακά αδιέξοδα που θα σας βασανίσουν μετά το τέλος, τότε είμαι σίγουρος ότι θα σας αρέσει.
7. Dolores Claiborne
Μια επιτυχημένη δημοσιογράφος που εργάζεται στη Νέα Υόρκη επιστρέφει στη γενέτειρα της στο Maine, αφού ενημερωθεί ότι η μητέρα της κατηγορείται για την δολοφονία της υπερήλικης γυναίκας που πρόσεχε. Όπως σας ανέφερα προηγουμένως καλά θα κάνετε να συνηθίσετε τις αναφορές στο Maine, διότι είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Stephen King και το σκηνικό των περισσότερων ιστοριών του, στην προσπάθεια του να καυτηριάσει την στενόμυαλη, οπισθοδρομική και σεξιστική αμερικανική επαρχία. Παρότι ο Stephen King είναι περισσότερο γνωστός για τις ιστορίες τρόμου, μερικά απ’ τα καλύτερα μυθιστορήματα του δεν περιέχουν μεταφυσικά στοιχεία και το Dolores Claiborne είναι ένα απ’ τα πλέον χαρακτηριστικά. Το έργο θεωρείτο αδύνατο να μεταφραστεί στο κινηματογράφο, αλλά τελικά έγινε πράξη το 1995 με την μερικές φορές υπερβολική χρήση flashback.
Η πολύχρονη τραγωδία της ομώνυμης ηρωίδας, που υπέμεινε σιωπηλά τις αντιξοότητες ενός ανδροκρατούμενου κόσμου για να βοηθήσει την κόρη της να ξεφύγει, είναι αυθεντικά συγκινητική, χάρις και στις ερμηνείες των Kathy Bates και Jennifer Jason Leigh. Μάλιστα η Bates ήταν δικαίως υποψήφια για Όσκαρ γι’ αυτή την ερμηνεία ζωής, καθώς πραγματικά κατάφερε να χαθεί στο ρόλο της περήφανης και υπομονετικής Dolores, προσφέροντας βάθος στο χαρακτήρα της. Δυστυχώς αντίστοιχο βάθος έλειπε από άλλους χαρακτήρες. Συγκεκριμένα ο επιθεωρητής, παρά τις καλύτερες προσπάθειες του εξαιρετικού Christopher Plummer, παραμένει αρκετά μονοδιάστατος. Ανεξάρτητα από αυτό όμως, το δράμα της Dolores και η σχέση της με την κόρη της είναι βέβαιο ότι θα σας αγγίξουν.
6. Carrie (1976)
Μόλις δύο χρόνια μετά την δημοσίευση του διάσημου βιβλίου, ο Brian De Palma σκηνοθέτησε την πρώτη και για πολλούς καλύτερη διασκευή έργου του King. Το Carrie έχει χαρακτηριστεί από πολλούς κριτικούς ως μια ταινία ορόσημο για τον κινηματογραφικό τρόμο. Δεν είναι δύσκολο να δεις γιατί, αλλά το Carrie είναι πολλά περισσότερα. Είναι ταυτόχρονα ένα highschool drama, μια ταινία για τη νύχτα του χορού, ένα επικριτικό βλέμμα στις ακρότητες που μπορεί να προκαλέσει ο θρησκευτικός φανατισμός και μια προειδοποίηση για τις συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από την Carrie White, ένα ντροπαλό, ακοινώνητο κορίτσι, το οποίο καταδυναστεύεται από την δεσποτική, θρησκευόμενη μητέρα της. Αφού η Carrie ρεζιλευτεί απ’ τις συμμαθήτριες τις για την πρώτη της περίοδο, θα ανακαλύψει ότι έχει τηλεκινητικές ικανότητες.
Μπορεί το τέλος να είναι ένα από τα πιο γνωστά στη κινηματογραφική ιστορία, αλλά για τον έναν άνθρωπο που δεν το γνωρίζει δεν θέλω να το χαλάσω. Αυτό που θα πω είναι ότι η ταινία οδηγείται σε αυτό με αριστουργηματικό τρόπο και το γεγονός ότι ξέρεις ακριβώς τι θα γίνει κάνει την κατάσταση ακόμα πιο δραματική. Δεν είναι τυχαίο βέβαια που τόσο η Sissy Spacek για τον επώνυμο ρόλο όσο και η Piper Laurie στο ρόλο της μητέρας προτάθηκαν για Όσκαρ. Η Spacek προσδίδει μια αθωότητα και μια ευαισθησία στο χαρακτήρα της η οποία σε αντιπαραβολή με την καθαρή παράνοια της μητέρας της κάνει την ταινία πραγματικά τραγική. Παρόλα αυτά θα συμφωνήσω με τον King στο ότι η ταινία δείχνει αρκετά την ηλικία της. Παραμένει όμως μια εμβληματική ταινία τρόμου που αξίζει την προσοχή σας.
5. Stand by Me
Είναι φανερό από το έργο του, πως οι ιστορίες ενηλικίωσης είναι απ’ τις αγαπημένες του King. Μια τέτοια ιστορία αφηγείται και η ταινία Stand by Me, βασισμένη στη νουβέλα του Αμερικανού συγγραφέα με τίτλο Το Πτώμα. Μετά το θάνατο ενός παλιού φίλου, ένας συγγραφέας θυμάται μια παιδική περιπέτεια που είχε με την παρέα του, στη προσπάθεια τους να βρουν το πτώμα ενός αγοριού. Δεν ξέρω αν είμαι μόνο εγώ, αλλά όταν βλέπω τέτοιες ταινίες πάντα ζηλεύω, επειδή εγώ ποτέ δεν είχα συναρπαστική περιπέτεια με τους φίλους του δημοτικού που μου άλλαξε για πάντα τη ζωή και τις αντιλήψεις μου. Όπως και να’ χει είναι πολύ όμορφο όταν μια ταινία αποδίδει με τόση αυθεντικότητα την αθωότητα και την ξεγνοιασιά των παιδικών μας χρόνων, παράλληλα με τις ανησυχίες για το μέλλον.
Το Stand by Me δεν είναι μόνο μια πραγματικά γλυκιά ιστορία ωρίμανσης και νεανικής φιλίας αλλά και ένα γεμάτο ανησυχία βλέμμα στο τρόπο που μεγαλώνουν τα νιάτα της Αμερικανικής επαρχίας. Κατά τη διάρκεια της περιπέτειας τα παιδιά μοιράζονται τις εμπειρίες τους, φανερώνουν τις πληγές που τους έχουν δημιουργήσει τα αποδιοργανωμένα οικογενειακά τους περιβάλλοντα και αναπτύσσουν βαθείς δεσμούς. Τίποτα από αυτά δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τις εκπληκτικές ερμηνείες των παιδιών, που σε κάνουν να καταλάβεις και να νοιαστείς άμεσα για τα προβλήματα τους. Μοιάζουν λιγότερο με παιδιά ταινίας και περισσότερο με πραγματικά παιδιά και κάθε φορά που θα τα βλέπετε να κάνουν αυθόρμητους διαγωνισμούς τρεξίματος ή πειράγματα θα χαμογελάτε αναπολώντας την δικιά σας παιδική ηλικία. Μια ταινία γεμάτη καρδιά για τα συχνά ξεχασμένα αλλά γλυκά παιδικά μας χρόνια.
4. Misery
Ένας διάσημος συγγραφέας σώζεται μετά από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα από μια νοσοκόμα που είναι η νούμερο ένα θαυμάστρια του. Όσο τον περιθάλπει σπίτι της αρχίζει και συνειδητοποιεί ότι η ψύχωση που έχει αναπτύξει μαζί του κάθε άλλο παρά φυσιολογική είναι. Η ταινία λειτουργεί σε δύο επίπεδα, διότι στην επιφάνεια είναι ένα θρίλερ εγκλεισμού λαμπρό στην απλότητα του και απ’ την άλλη είναι μια αλληγορία για την κατάχρηση κοκαΐνης που έκανε ο King για να γράψει τα βιβλία του. Παράλληλα με αυτά, εξερευνά την πολλές φορές νοσηρή σχέση ανάμεσα στο δημιουργό και το θαυμαστή και το πως ο τελευταίος νομίζει ότι έχει δικαίωμα πάνω στο έργο και δεν καταλαβαίνει ή δεν νοιάζεται για τις ανάγκες του πρώτου.
Αυτό που κάνει την ταινία ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι οι χαρακτήρες. Ο συγγραφέας κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να ξεφύγει και χρησιμοποιεί το μυαλό και την γοητεία του με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Έτσι θες και συ να τον δεις να τα καταφέρνει και φοβάσαι ακόμα περισσότερο ότι η προσπάθεια του μπορεί να αποτύχει. Ενώ ο James Caan κάνει μια άριστη προσπάθεια η Kathy Bates κλέβει για ακόμα μια φορά την παράσταση. Η αποκρουστική απεικόνιση της νοσοκόμας, που συνδυάζει την ιδιόρρυθμη αφέλεια με τα βίαια ξεσπάσματα οργής, έκαναν κάθε σκηνή μαζί της καθηλωτική και γεμάτη ένταση. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως αυτή η ερμηνεία χάρισε στη Bates το Όσκαρ και εκτόξευσε την καριέρα της. Αν θέλετε ένα θρίλερ που θα σας αναστατώσει, το Misery είναι για σας.
3. The Green Mile
Μια ταινία που είναι σχεδόν αδύνατο να αποφύγεις αν βλέπεις έστω και λίγο τηλεόραση, μιας και παίζει τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο. Για τους λίγους που δεν είναι γνώριμοι με την ιστορία, η ταινία περιγράφει τις ζωές των δεσμοφυλάκων και των κρατουμένων της πτέρυγας των μελλοθάνατων, μετά την άφιξη ενός πανύψηλου, καλοκάγαθου, μαύρου εργάτη, που κατηγορείται για το βιασμό και την δολοφονία δύο κοριτσιών αλλά φαίνεται να διαθέτει ένα μυστηριώδες χάρισμα. Η δεύτερη χρονολογικά ένωση του σκηνοθέτη Frank Darabont με το έργο του King μας έδωσε μια από τις πιο συγκινητικές και οικουμενικά αγαπημένες ταινίες.
Ο Tom Hanks υποδύεται τον αρχιφύλακα Paul Edgecomb και είμαι πεπεισμένος ότι δεν μπορεί να κάνει λάθος. Βέβαια δεν είναι ο μόνος που αξίζει έπαινο για την προσπάθεια του. Όλοι οι ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί και δίνουν αξιομνημόνευτες ερμηνείες, ειδικά ο Michael Clarke Duncan στο ρόλο του κατάδικου John Coffey. Ακόμα και οι δυστυχώς πιο μονοδιάστατοι ρόλοι του απαίσιου Wild Bill και του σαδιστικού φύλακα ξεχωρίζουν χάρις στις ερμηνείες του Sam Rockwell και Doug Hutchinson αντίστοιχα. Παρότι η ταινία μπορεί να γίνει μελοδραματική σε μερικά σημεία, παραμένει συγκινητική μέχρι το τέλος, καθώς νοιάζεσαι ειλικρινά για τους χαρακτήρες. Πίσω όμως από την πολυπληθή και επεισοδιακή ιστορία κρύβονται οι ανησυχίες του αφηγητή της Paul Edgecomb, τα ηθικά διλήμματα που αντιμετώπισε, η πίστη του στο Θεό, η θέση του στο κόσμο και η ιδέα του για το θάνατο.
2. The Shining
Λίγοι άνθρωποι μπορούν να διαφωνίσουν με την αξίωση ότι το Shining είναι -αν όχι η καλύτερη- μία από τις καλύτερες ταινίες τρόμου όλων των εποχών. Ένας από αυτούς είναι ο Stephen King. Ο συγγραφέας έχει δηλώσει επανειλλημένα την δυσαρέσκεια του με την διασκευή του Kubrick. Η βασική ιστορία είναι η ίδια και στις δύο εκδοχές. Ένας συγγραφέας που βρίσκεται σε συγγραφικό αδιέξοδο μετακομίζει με την οικογενειά του σε ένα χειμερινό θέρετρο, το οποίο και θα προσέχει όσο θα είναι κλειστό. Αυτό που ενοχλεί τον King είναι ο χαρακτήρας του Jack Torrance που είναι απ’ την αρχή αρκετά περίεργος (λογικό αφού τον παίζει ο Jack Nicholson) και η αδύναμη και υποχωρητική γυναίκα του Wendy που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την δυναμική γυναίκα που είχε δημιουργήσει ο συγγραφέας. Παρά τις διαφορές ο Kubrick αποφάσισε να κάνει κάτι δικό του με την ιστορία και δημιούργησε ένα αριστούργημα.
Η ιστορία που ήθελε να πεί εδώ ο ιδιοφυής σκηνοθέτης είναι ένα δράμα οικιακής κακοποίησης, στο οποίο η γυναίκα δεν έχει την δύναμη να παρατήσει τον άντρα και βρίσκεται εγκλωβισμένη, όπως και οι χαρακτήρες μας είναι πραγματικά εγκλωβισμένο στο ξενοδοχείο. Κατά τη διάρκεια της ταινίας όταν περιπλανιόμαστε στις αχανείς εγκαταστάσεις και του λαβυρηνθώδεις διαδρόμους του στοιχειωμένου ξενοδοχείου βρισκόμαστε σε μια κατάσταση συνεχούς ανησυχίας, διότι δεν γνωρίζουμε την απειλή ούτε τα κινητρά της. Μέχρι και το τέλος τα πάντα είναι ένα μυστήριο και είναι αυτή η αβεβαιότητα, σε συνδυασμό με την εκτελεσμένη με χειρουργική ακρίβεια σκηνοθεσία του Kubrick που κάνει τον τρόμο της ταινίας τόσο αποτελεσματικό. Και όταν μιλάμε για ακρίβεια δεν αστειευόμαστε. Η διαβόητη σκηνή με το ρόπαλο του baseball, που ο Jack Nicholson απειλεί την Shelley Duvall, γυρίστηκε 127 φορές! Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την αθάνατη ερμηνεία του Nicholson που έγινε για πάντα μέρος της συλλογικής μας συνείδησης, αλλά και της Duvall που ταίριαζε γάντι στο ρόλο της ευαίσθητης και υποχωρητικής συζήγου.
1. The Shawsank Redemption
To Shawsank Redemption έχει διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στη πρώτη θέση των πιο δημοφιλών ταινιών του IMDB. Όπως είναι φυσικό αυτή η κατάταξη έχει δημιουργήσει δύο ομάδες ανθρώπων: αυτών που λένε ότι πρόκειται για την καλύτερη ταινία όλων των εποχών και αυτοί που αντιδρούν λέγοντας ότι είναι απλά καλή. Προσωπικά διαφωνώ και με τους δύο. Αν και δεν πιστεύω ότι η πρώτη και καλύτερη απόπειρα του Frank Darabont να διασκευάσει ιστορία του King είναι η καλύτερη ταινία που έχει γυριστεί, θεωρώ ότι είναι μια υπέροχη ταινία για τον θρίαμβο της ανθρώπινης θέλησης. Βασισμένο στη νουβέλα του King με τίτλο Rita Hayworth and Shawsank Redemption, η ταινία εξιστορεί την πολύχρονη καταδίκη του Andy Dufrain και το δέσιμό του με τον λαθρέμπορο Red.
Αν και ελάχιστοι την είδαν όσο παιζόταν σινεμά, οι συχνές μεταδόσεις στην τηλεόραση την έκαναν δικαίως μια απ’ τις αγαπημένες του κοινού. Είναι δύσκολο να μην αγανακτήσεις με την αδικία και τις αντιξοότητες που υπομένει ο Andy, τον οποίο υποδύεται φανταστικά ο Tim Robbins, ή να μην σε αγγίξει η αυθεντική φιλία που δημιουργεί με τον Red του πάντα εξαιρετικού Morgan Freeman. Διαδραματιζόμενη στο πέρας δεκαετιών, η ιστορία προσφέρει ρεαλισμό, τρυφερές, όμορφες στιγμές, συγκινήσεις και μια πέρα για πέρα ικανοποιητική εξιλέωση. Όταν ήμουν μικρός έβλεπα ξανά και ξανά αυτή τη ταινία και δεν μπορούσα να καταλάβω πως γίνεται το τέλος να με συγκινεί κάθε φορά. Είναι η εγκάρδια φιλία των πρωταγωνιστών, η μαγευτική μουσική ή η λύτρωση; Τώρα καταλαβαίνω ότι είναι όλα αυτά, αλλά και κάτι παραπάνω. Η ταύτιση. Ποιος μπορεί να μην ταυτιστεί με την κεντρική αλληγορία της “φυλάκισης” που προσφέρει η ταινία. Όλοι μας έχουμε νιώσει παγιδευμένοι σε κάποιο σημείο της ζωής μας και όλοι μας ονειρευόμαστε να νιώσουμε πάλι ελεύθεροι. Ο μόνος τρόπος είναι να ακολουθήσουμε την συμβουλή του Andy: “Get busy living, or get busy dying”.
Ορέστης
